Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi na pytanie, co jest przyczyną depresji. Jedynie wiadomo, że pojawienie się depresji jest wynikiem interakcji, która zachodzi pomiędzy czynnikami genetycznymi a czynnikami, które oddziałują na daną osobę w okresie dojrzewania. Jakie są czynniki ryzyka wystąpienia depresji?
Predyspozycje genetyczne
W niektórych rodzinach depresja może występować częściej. Dzieje się tak w sytuacji, gdy któreś z rodziców, dziecko albo rodzeństwo miały kilka epizodów depresji. Wtedy ryzyko pojawienia się depresji u danej osoby wynosi, aż 20%.
Płeć
Wcześniej panował pogląd, że depresja dwa razy częściej występuje u kobiet niż u mężczyzn. Natomiast ostatnio pojawiły się poglądy, które wskazują, że występowanie depresji u kobiet i mężczyzn jest podobne. Jednak depresja u mężczyzn objawia się trochę inaczej. W związku z tym mężczyźni mogą nie mieć świadomości, że chorują właśnie na depresję i dlatego nie szukają żadnej fachowej pomocy. Czasami też lekarze mogą przeoczyć depresję u danego mężczyzny.
Wiek
Depresja może pojawić się w każdym wieku, ale ryzyko zwiększa się bardziej u kobiet pomiędzy 40. a 50. rokiem życia. Poza tym wraz z wiekiem ryzyko pojawienia się nawrotów depresji jest większe.
Sytuacja społeczna danej osoby
Takie zależności pomiędzy sytuacją społeczną a depresją nie są do końca zbadane. Jednak niektórzy przypuszczają, że większe ryzyko zachorowania na depresję jest u osób, które mają niski status społeczny.
Bezrobocie a depresja
Okazuje się, że osoby, które mają depresję, są częściej bezrobotne niż osoby pozostałe. Jednak nie wiadomo jeszcze, czy bezrobocie może być przyczyną wystąpienia depresji, a czy może dana osoba traci pracę, ponieważ choruje na depresję.
Problemy psychiczne
U niektórych osób, u których występują urazy oraz napięcia psychiczne, mogą pojawić się objawy depresji. Z kolei u innych osób może dojść do rozwinięcia się lęku albo skłonność do nadużywania alkoholu. Natomiast pozostałe osoby poradzą sobie dobrze z takimi urazami psychicznymi i w związku z tym nie wystąpią u niech tego typu skutki. W dużej mierze reakcja na uraz psychiczny będzie zależała od predyspozycji genetycznych oraz od cech osobowości. Prawdopodobne wydaje się, że ryzyko pojawienia się depresji zwiększa się u osób, które w dzieciństwie były wykorzystywane seksualnie. W sytuacji, gdy depresja pojawiła się jako wynik silnego urazu psychicznego, potem występowanie problemów życiowych i to nawet o mniejszym znaczeniu może przyczynić się do zwiększenia ryzyka pojawienia się kolejnego epizodu depresyjnego.
Rozwód
Nie jest jeszcze do końca pewne, czy bezpośrednim czynnikiem, który wpływa na zwiększenie ryzyka depresji, jest rozwód. Natomiast wiadomo na pewno, że osoby, które mają depresję, są częściej po rozwodzie niż osoby zdrowe. Jednak nie wiadomo, czy to depresja jest wynikiem rozwoju, a czy może rozwód jest skutkiem depresji.
Śmierć bliskie osoby i żałoba
Ryzyko depresji może zwiększać śmierć bliskiej osoby.
Choroba
Praktycznie wszystkie rodzaje chorób somatycznych przyczyniają się do zwiększenia ryzyka wystąpienia depresji. Chodzi tutaj zarówno o choroby mniej groźne, np. grypa, a także o choroby bardziej poważne, jak udar mózgu czy jakiś typ nowotworu.
Ciąża i poród
Podczas ciąży, ale też w czasie kilku tygodni albo miesięcy przed porodem zwiększa się ryzyko pojawienia się depresji. Kiedy kobieta urodzi dziecko, zarówno jej organizm, jak i również psychika muszą się przystosować do nowej sytuacji. Dochodzi wtedy do zmiany poziomu hormonów, ale też pojawia się konieczność zaopiekowania się narodzonym dzieckiem. Jest to czas, kiedy u kobiety występują zmienne odczucia, przez co jedna na dziesięć kobiet po porodzie choruje na depresję. Dlatego ważne jest rozpoczęcie wtedy odpowiedniego leczenia, aby zapobiec depresji poporodowej.
Stres
Jeśli stres ciągle się przedłuża, to również zwiększa się ryzyko wystąpienia depresji. Stres może pojawić się w sytuacji, np. gdy wymagania nam stawiane są większe niż nasze możliwości. Przyczyną stresu mogą być również rozpoczęte i niedokończone zadania albo takie, które są niemożliwe do zrealizowania. Podczas życia w ciągłym stresie występują objawy, takie jak: rozdrażnienie, zmęczenie, przygnębienie, niepewność, a także problemy ze snem, bóle głowy, problemy żołądkowe oraz wzmożone napięcie mięśniowe. Jeśli taka sytuacja przedłuża się, to zwiększa się ryzyko wystąpienia depresji.