Osłupienie to inaczej stupor, a polega on na silnym ograniczeniu ruchów, a także na zmniejszeniu reakcji na bodźce, które pochodzą z zewnątrz organizmu. Przyczyny takiego osłupienia mogą być różne, a jedną z nich jest depresja. Jakie są objawy i przyczyny osłupienia? Jak wygląda jego leczenie?
Czym jest osłupienie (stupor)?
Osłupienie definiowane jest najczęściej jako zaburzenie psychiczne, którego objawem jest duże ograniczenie ruchów, a także zmniejszona reakcja na bodźce, które pochodzą z zewnątrz organizmu. Jednak przy tym osłupieniu nie pojawiają się uszkodzenia układu ruchu, a to oznacza, że dzięki odpowiedniemu leczeniu reakcje ruchowe będą mogły zostać przywrócone.
U osoby z osłupieniem charakterystyczne jest wykazywanie cech obniżonego poziomu świadomości, praktycznie brak jakiejkolwiek reakcji na bodźce zewnętrzne o zwykłym poziomie nasilenia, np. mowa albo dotyk. Czasami taka osoba reaguje na bardzo silne bodźce, np. ból albo jasne światło.
Jeśli nie ma żadnych reakcji ze strony chorego, to doprowadza to do zapadnięcia przez niego w stan snu. W osłupieniu charakterystyczna jest nadmierna sztywność mięśni, a także brak mowy i niespożywanie pokarmów. Wzrok takiej osoby jest zazwyczaj zawieszony w jednym punkcie, chociaż czasami występuje jego powolne wodzenie za niektórymi elementami.
Jakie są przyczyny osłupienia?
Do czynników, które powodują osłupienie, zalicza się:
- poważne choroby psychiczne, takie jak: depresja, schizofrenia oraz mania;
- zatrucie metalami ciężkimi;
- choroby zakaźne;
- nagłe i silne przeżycia psychiczne, np. branie udziału w wypadku;
- hipotermię;
- padaczkę;
- encefalopatię nadciśnieniową;
- niedobór witaminy D;
- zaawansowaną cukrzycę;
- poważne uszkodzenie ciała;
- guzy albo torbiele mózgu;
- przebyte udary;
- procesy zapalne ośrodkowego układu nerwowego.
Objawy osłupienia
Jednym z najważniejszych objawów osłupienia jest akinezja, a jest to bardzo silne zmniejszenie ruchomości albo całkowity bezruch. Ta mniejsza ruchomość może dotyczyć wszystkich tych większych grup mięśniowych. Innym objawem jest mutyzm, a jest to brak możliwości posługiwania się mową zwerbalizowaną, ale tutaj zostaje zachowana funkcje ośrodków mowy, które znajdują się w mózgu. Osoba z osłupieniem zachowuje przytomność, ale czasami możliwe jest jej niewielkie przymglenie.
W bardzo ciężkich postaciach depresji może rozwinąć się osłupienie, a wtedy osoba chora nie przejawia żadnej aktywności ruchowej, przez co kontakt z nią jest praktycznie niemożliwy. Poza tym pacjent nie spożywa pokarmów, ale też nie wypróżnia się. Osłupienie depresyjne stanowi wskazanie do natychmiastowej hospitalizacji chorego, wdrożenia odpowiedniego leczenia farmakologicznego, a także konieczne staje się karmienie go przez zgłębnik żołądkowy.
Leczenie osłupienia
W pierwszej fazie leczenie osłupienia polega na tym, że należy w odpowiedni sposób zabezpieczyć daną osobę. Podczas osłupienia osoba chora nie ma możliwości prawidłowego wykonywania nawet tych podstawowych czynności, do których zalicza się jedzenie i piecie. Jeśli osłupienie trwa już przez dłuższy czas, to lekarz musi zadbać o odpowiednie nawodnienie pacjenta, a niekiedy konieczne staje się założenie sądy żołądkowej, żeby można było dostarczać pożywienie.
Poza tym w leczeniu bardzo ważne znaczenie ma ustalenie, co jest przyczyną osłupienia u chorego, gdyż od przyczyny tego stanu zależało będzie leczenie. Jeśli dana osoba jest w stanie osłupienia, ponieważ przed chwilą przeżyła wypadek samochodowy, to trzeba będzie jej zapewnić wsparcie psychologiczne, a czasami nawet psychiatryczne.
W sytuacji, gdy osłupienie występuje w chorobach psychicznych, np. depresja lub schizofrenia, to zawsze włącza się również leczenie farmakologiczne, co bardzo szybko pomaga choremu. Z kolei osłupienie, które powodują guzy albo torbiele mózgu, trzeba skonsultować z neurologiem oraz neurochirurgiem, aby można było ustalić odpowiednie leczenie. Z kolei przy procesach zapalnych albo przy chorobach internistycznych konieczne jest zastosowanie innego leczenia.
Jeśli osłupienie jest odpowiednio leczone, to ustępuje szybko, dzięki czemu nawet w krótkim czasie może poprawić się stan zdrowia chorego.
